Khái yếu Phúc lợi động vật

Hệ thống quyền động vật có thể dựa trên nhận thức rằng các động vật không phải là con người (non-human), cần phải được xem xét, đặc biệt là khi chúng được sử dụng bởi con người. Những mối quan tâm bao gồm động vật bị giết dùng cho thực phẩm, hoặc được sử dụng cho nghiên cứu khoa học.[7] Làm thế nào chúng được lưu giữ như là vật nuôi, và làm thế nào để các hoạt động của con người không ảnh hưởng đến sự sống còn của các loài có nguy cơ tuyệt chủng. Động vật là đối tượng được quan tâm trong một số nền văn minh cổ xưa, quyền lợi động vật đã bắt đầu trong chính sách công của các nước phương Tây từ thế kỷ 19 như ở nước Anh. Ngày nay chúng cũng là trọng tâm của các hoạt động trong lĩnh vực khoa học thú y, đạo đức, và trong các tổ chức phúc lợi động vật.

Hiện nay thuật ngữ phúc lợi động vật còn có thể diễn đạt bởi nhiều định nghĩa khác nhau.

  • Theo Tổ chức Động vật châu Á: Phúc lợi động vật tức là con vật đó không bị đói khát, Không bị khó chịu cả về thể chất và tinh thần: Không bị đau đớn, thương tật, bệnh tật, Tự do thể hiện các hành vi bản năng; Không bị sợ hãi và lo lắng.[8] Trong tiếng Việt, đây là một thuật ngữ du nhập tương đối mới do đây là khái niệm mới được du nhập vào Việt Nam nên khái niệm “animal welfare” đang tồn tại nhiều cách hiểu và cách dịch khác nhau.
Một con heo đang được cho ăn, quyền được ăn uống là một trong những điều kiện cơ bản của phúc lợi động vật
  • Chương trình WSPA Việt Nam dịch khái niệm “animal welfare” là phúc lợi động vật. Tuy nhiên, có ý kiến cho cho rằng, dịch khái niệm animal welfare là phúc lợi động vật thì không chuẩn xác vì khi nói tới phúc lợi người ta thường nói tới một quyền lợi trong tổ chức tập thể nào đó.[6]
  • Đại diện Cục thú y Việt Nam cho rằng, khái niệm “animal welfare” nên được dịch là quyền lợi động vật và trong Dự thảo Luật thú ý cũng đã đưa khái niệm “quyền lợi động vật” vào và đây được coi như khái niệm sử dụng chính thức trong văn bản pháp luật một khi luật được ban hành.[6]
  • Theo Nguyễn Xuân Trạch, Đại học Nông nghiệp Hà Nội thì phúc lợi động vật thể hiện con vật có sức khoẻ tốt, lanh lợi, có khả năng thích ứng với môi trường sống và được thoải mái thể hiện các tập tính đặc trưng của loài. Phúc lợi động vật tốt đòi hỏi có sự phòng bệnh tốt, có chuồng trại phù hợp, được chăm sóc, nuôi dưỡng tốt, được đối xử và giết thịt một cách nhân đạo.[4]
  • Trong Từ điển thú y, quyền động vật được định nghĩa là "tránh lạm dụng và khai thác động vật của con người bằng cách duy trì các tiêu chuẩn thích hợp như cho ăn, chỗ ở và chăm sóc nói chung, phòng ngừa, điều trị bệnh và bảo đảm tự do không bị quấy nhiễu, và không cần thiết gây khó chịu và đau đớn.[9]
  • Donald Broom định nghĩa phúc lợi của động vật là trạng thái của chúng liên quan đến nỗ lực của chúng để đối phó với môi trường, bao gồm chúng phải làm gì để đối phó. Phúc lợi sẽ thay đổi một cách liên tục từ rất tốt đến rất nghèo và các nghiên cứu về phúc lợi sẽ có hiệu quả nhất nếu được sử dụng một loạt các biện pháp[10] John Webster criticized this definition for making "no attempt to say what constitutes good or bad welfare.".[11]
  • Ng Yew-Kwang định nghĩa quyền động vật về kinh tế phúc lợi: Phúc lợi sinh học là nghiên cứu sinh vật sống và môi trường của chúng đối với phúc lợi của chúng (được định nghĩa là hạnh phúc, hoặc thưởng thức trừ đau đớn). Mặc dù có những khó khăn của việc xác định và đo lường phúc lợi liên quan đến vấn đề văn bản quy phạm pháp luật, phúc lợi sinh học là một khoa học tích cực.[12]

Có hai hình thức của các khái niệm về quyền lợi động vật. Một là khẳng định rằng động vật không có ý thức và do đó không thể để trải nghiệm phúc lợi. Mặt khác là dựa vào quyền động vật rằng động vật không nên được coi là tài sản và bất kỳ việc sử dụng động vật của con người là không thể chấp nhận được.[13][14][15][16][17] Một số chính quyền do đó xử lý phúc lợi động vật và các quyền động vật như hai vị trí đối lập.[15][16][17] Theo đó, một số những người ủng hộ quyền động vật cho rằng nhận thức về quyền lợi độngvật tốt hơn sẽ tạo điều kiện khai thác tiếp tục và gia tăng giá trị của động vật.[15][18] Trong đạo đức động vật, thuật ngữ phúc lợi động vật thường có nghĩa là đối xử tốt với động vật (welfarism).

Tài liệu tham khảo

WikiPedia: Phúc lợi động vật http://www.brownfieldnetwork.com/gestalt/go.cfm?ob... http://www.culinate.com/books/book_excerpts/The+Ri... http://books.google.com/?id=HZTpej7dGGEC&pg=PP13&d... http://www.porknet.com/archive/110702.html#96977 http://www.psychologytoday.com/blog/animal-emotion... http://www.reuters.com/article/pressRelease/idUS23... http://speakingofresearch.com/facts/research-regul... http://www.springerlink.com/content/uj81758r187l77... http://medical-dictionary.thefreedictionary.com/An... http://www.humanities.uci.edu/collective/hctr/tran...